การทำเหยื่อปลานิล
ในการที่คนเรานั้นจะตกปลาอะไรสักอย่างหนึ่ง จำเป็นที่จะต้องทำความเข้าใจและเรียนรู้วิถีชีวิตของปลาประเภทนั้นๆให้เข้าใจก่อนที่จะทำการตก เช่น ลักษณะความเป็นอยู่ พฤติกรรมการกินอาหาร ประเภทอาหาร เป็นต้น
ปลานิล
ปลานิล (อังกฤษ: Nile Tilapia, Mango fish, Nilotica) เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่งในวงศ์ปลาหมอสี (Cichlidae) มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Oreochromis niloticus เป็นปลาเศรษฐกิจ แพร่ขยายพันธุ์ง่าย และมีรสชาติดี
ถิ่นกำเนิด
ปลานิลสามารถอาศัยอยู่ได้ในน้ำจืดและน้ำกร่อย มีถิ่นกำเนิดเดิมอยู่ที่ทวีปแอฟริกา พบทั่วไปตามหนอง บึง และทะเลสาบในประเทศซูดาน, ยูกันดาและทะเลสาบแทนกันยีกา ปลานิลเข้าสู่ประเทศไทยครั้งแรกโดยสมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ เมื่อครั้งดำรงพระอิสริยยศมกุฎราชกุมารแห่งประเทศญี่ปุ่นซึ่งทรงจัดส่งเข้ามาทูลเกล้าถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2508 จำนวน 50 ตัว ครั้งนั้นได้โปรดเกล้าฯ ให้ทดลองเลี้ยงปลานิลในบ่อภายในสวนจิตรลดา เป็นหนึ่งโครงการในโครงการส่วนพระองค์ สวนจิตรลดา
ผลการทดลองปรากฏว่าปลานิลที่ทรงโปรดเกล้าให้ทดลองเลี้ยงได้เจริญเติบโตและแพร่ขยายพันธุ์ได้เป็นอย่างดี ต่อมาจึงได้พระราชทานชื่อว่า ปลานิล (โดยมีที่มาจากชื่อแม่น้ำไนล์ (Nile) ที่เป็นถิ่นที่อยู่อาศัยดั้งเดิม หรือชื่อวิทยาศาสตร์ Tilapia nilotica) และพระราชทานพันธุ์ปลาดังกล่าวให้กับกรมประมงจำนวนหนึ่ง เมื่อวันที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2509 เพื่อนำไปขยายพันธุ์และแจกจ่ายแก่พสกนิกร และปล่อยลงไว้ตามแหล่งน้ำต่าง ๆ ตามที่เห็นว่าเหมาะสม เนื่องจากปลานิลมีคุณลักษณะพิเศษหลายอย่าง เช่น กินอาหารได้ทุกชนิด เช่น ไรน้ำ ตะไคร่น้ำ ตัวอ่อนของแมลงและสัตว์น้ำเล็ก ๆ มีขนาดลำตัวใหญ่ ความยาวประมาณ 10-30 เซนติเมตร แพร่ขยายพันธุ์ง่าย และมีรสชาติดี
ในปัจจุบันพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวยังโปรดเกล้าฯ ให้ทดลองเลี้ยงและแพร่ขยายพันธุ์ปลานิลในบ่อสวนจิตรลดาต่อไป ในทางวิชาการเรียกสายพันธุ์ปลานิลดังกล่าวว่า ปลานิลจิตรลดา ซึ่งยังคงเป็นปลานิลสายพันธุ์แท้ที่ประเทศไทยได้รับทูลเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จากพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ
ลักษณะทั่วไป
ปลานิลมีเป็นรูปร่างคล้ายปลาหมอเทศ (O. mossambicus) แตกกันที่ปลานิลมีลายสีดำและจุดสีขาวสลับกันไป บริเวณครีบหลัง ครีบก้นและลำตัวมีสีเขียวปนน้ำตาล มีลายดำพาดขวางตามลำตัว มีความยาวประมาณ 10-30 เซนติเมตร
อาหาร
ปลานิลกินอาหารได้หลากหลาย เช่น ไรน้ำ ตะไคร่น้ำ ตัวอ่อนของแมลง กุ้งฝอย ผักบุ้ง
นิสัย
ปลานิลมีนิสัยชอบอยู่รวมกันเป็นฝูง (ยกเว้นเวลาสืบพันธุ์) มีความอดทนและปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมได้ดี จากการศึกษาพบว่าปลานิลทนต่อความเค็มได้ถึง 20 ส่วนในพัน ทนต่อค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) ได้ดีในช่วง 6.5-8.3 และสามารถทนต่ออุณหภูมิได้ถึง 40 องศาเซลเซียส แต่ในอุณหภูมิที่ต่ำกว่า 10 องศาเซลเซียส พบว่าปลานิลปรับตัวและเจริญเติบโตได้ไม่ดีนัก ทั้งนี้เป็นเพราะถิ่นกำเนิดเดิมของปลาชนิดนี้อยู่ในเขตร้อน
การสืบพันธุ์
ปลานิลสามารถผสมพันธุ์ได้ตลอดปี โดยใช้เวลา 2-3 เดือนต่อครั้ง แต่ถ้าอาหารเพียงพอและเหมาะสม ในระยะเวลา 1 ปี จะผสมพันธุ์ได้ 5-6 ครั้ง โดยตัวผู้จะใช้บริเวณหน้าผากดุนที่ใต้ท้องของตัวเมีย เพื่อเป็นการกระตุ้นและเร่งเร้าให้ตัวเมียวางไข่ ปลาตัวเมียจะวางไข่ออกมาครั้งละ 10 หรือ 12 ฟอง ในขณะเดียวกันปลาตัวผู้ก็จะว่ายคลอคู่เคียงกันไปพร้อมกับปล่อยน้ำเชื้อผสมกับไข่นั้น ทำอยู่เช่นนี้จนกว่าการผสมพันธุ์จะแล้วเสร็จไข่ที่ได้รับการผสมกับน้ำเชื้อแล้วปลาตัวเมียจะเก็บไว้ฟัก โดยวิธีอมไข่เข้าไว้ในปาก แล้วว่ายออกจากรังไปยังบริเวณก้นบ่อที่ลึกกว่า ส่วนตัวผู้ก็จะคอยหาโอกาสเวียนว่ายไปเคล้าเคลียกับตัวเมียอื่น ๆ ต่อไป แม่ปลานิลจะอมไข่ไว้ในปากเป็นเวลา 4-5 วัน ไข่จะเริ่มฟักออกเป็นตัว ลูกปลาที่ฟักออกเป็นตัวใหม่ ๆ จะอาศัยอาหารจากถุงอาหารธรรมชาติซึ่งติดอยู่ที่ท้อง ขณะเดียวกันแม่ปลายังคงต้องอมลูกปลาอยู่ต่อไป จนกระทั่งถุงอาหารธรรมชาติของลูกปลายุบหายไป
หลังจากฟักออกเป็นตัวแล้วประมาณ 3-4 วัน แม่ปลาก็จะคายลูกปลาให้ว่ายออกมาจากปาก ลูกปลาในระยะนี้สามารถกินอาหารจำพวกพืชและไรน้ำเล็ก ๆ ซึ่งมีอยู่ในน้ำ โดยจะว่ายวนเวียนอยู่ที่บริเวณหัวของแม่ปลา และจะเข้าไปหลบซ่อนอยู่ในช่องปากเมื่อต้องการหลบหลีกอันตราย โดยลูกปลาจะเข้าทางปากหรือช่องเหงือก หลังจากลูกปลามีอายุ 1 สัปดาห์ จึงจะเลิกหลบเข้าไปซ่อนในช่องปากของแม่ แต่แม่ปลาก็ยังคอยระวังศัตรูให้ โดยว่ายวนเวียนอยู่ใกล้บริเวณที่ลูกปลาหาอาหารกินอยู่ ปลานิลจะรู้จักวิธีหาอาหารกินได้เองเมื่อมีอายุได้ 3 สัปดาห์ และมักจะว่ายกินอาหารรวมกันเป็นฝูง
คันเบ็ดและรอกตกปลา
การตกปลาเกร็ดนั้น ควรใช้คันเบ็ดที่มีแอคชั่นอ่อนๆ ไปถึงเกือบปานกลาง เพราะจะทำให้เราสามารถสัมผัสหรือสังเกตการกินเหยื่อของปลาได้ง่าย ส่วนรอกตกปลาก็ใช้ตัวเล็กๆ สายเอ็นสัก 4 - 6 ปอนด์ ก็พอ สามารถเลือกใช้ได้หลายแบรนเนมเช่น Abu Garcia Cardinal, Shimano, และ Daiwa
ต่อไปเรามาเริ่มกันเรื่องเหยื่อ ขอแบ่งเป็นสองประเภท 1. เหยื่อตกปลานิลตามแหล่งน้ำธรรมชาติ 2. เหยื่อตกปลานิลตามบ่อฟิชชิ่งปาร์ค
1. เหยื่อตกปลานิลตามแหล่งน้ำธรรมชาติ ปกติแล้วถ้าเป็นแหล่งน้ำธรรมชาติ เช่น ลำคลอง อ่างเก็บน้ำ หนอง บึง หรือแม้แต่บ่อตกปลาทั่วๆ ไป สามารถใช้รำผสมกับขนมปัง ใส่หัวเชื้อพวกนมแมว นมเนย พอประมาณ ปั้นหุ้มตะกร้อเบ็ดพวง (ตะกร้อเบ็ดพวงทั่วไปที่วางขายจะมีตัวเบ็ด 4 – 5 ตัว) เกี่ยวด้วยเม็ดโฟมสัก 2 ตัว ที่เหลือเกี่ยวด้วยไส้เดือนเป็นๆ หรือกุ้งฝอยอาจช้อนเอาจากที่เราตกปลาก็ได้ จุดประสงค์ที่ใช้รำผสมปั้นหุ้มตะกร้อเพราะใช้เป็นเหยื่อล่อเพื่อให้ปลามารวมฝูงเร็วขึ้น ตกอย่างนี้สามารถครอบคลุมปลาหลายประเภท เช่น ปลานิล ปลาตะเพียน ปลายี่สก
2. เหยื่อตกปลานิลตามบ่อฟิชชิ่งปาร์ค สามารถใช้เหยื่อตามข้อ 1. ได้ และปรับเปลี่ยนตามสถานการ์ณ ส่วนตัวผม จะใช้อาหารปลาดุกเม็ดเล็กผสมรำ และขนมปังป่น ตกแบบทุ่นชิงหลิว เนื่องจากประหยัดดี ใช้เวลาไม่มาก เพราะต้องเอาเวลาที่เหลือฝึกตีปลาสวาย ซ้อมมือไว้แข่ง ส่วนผสมมีดังนี้
2.1 อาหารปลาดุกเม็ดเล็ก 2 กำมือ
2.2 รำละเอียด 1 กำมือ
2.3 ขนมปังป่น 1 กำมือ
2.4 นมกล่องรสหวาน 1 กล่อง (กล่องใหญ่)
วิธีทำ
- นำอาหารปลาดุก ใส่ภาชนะ และเทนมกล่องลงไปประมาณครึ่งกล่องก่อน แช่ทิ้งไว้ประมาณ 1 ชั่วโมง รอให้อาหารปลาดุกนิ่มตัว
- เมื่ออาหารปลาดุกนิ่มตัวดีแล้ว ใช้มือคลุกเคล้าให้ละเอียด และผสมรำละเอียดลงไป ตามด้วยขนมปังป่น ในขณะคลุกเคล้าให้เข้ากัน กะดูว่าถ้าแห้งเกินไปก็ใส่นมกล่องเพิ่ม แต่อย่าให้แชะมาก และใส่ถุงพลาสติกมัดปากถุงหมักไว้สัก 2 คืน กลิ่นจะหอมน่ากิน
วิธีใช้
- ปั้นเป็นเม็ดกลมๆ ลูกเท่าประมาณปลายนิ้วก้อย แล้วหุ้มตัวเบ็ด อาจจะใช้ 1 – 2
ขอก็ได้ (จำนวนตัวเบ็ด 1 – 2 ตัว )
- ก่อนตก ควรอ่อยก่อนจะเป็นการดี หรือ ไม่อยากใช้ทุ่นแบบชิงหลิว สามารถใช้
ตะกร้อได้เหมือนกัน แต่จะเปลืองเหยื่อและเปลืองเงินเท่านั้นเอง ยุคนี้ค่าแรง 300 บาท แต่ค่าครองชีพก็สูงขึ้นเป็นเงาตามตัว จนหลายคนต้องหยุดตกปลา และหารายได้พิเศษเพิ่ม
-->
-->
ภาพนี้ที่มองเห็นไกลๆ คือ สถานีสูบน้ำสุวรรณภูมิ เป็นสถานีสูบน้ำที่มีศักยภาพมหาศาล ที่จะทำหน้าที่ระบายน้ำออกสู่ทะเลอ่าวไทยเพื่อป้องกันน้ำท่วมในสมุทรปราการ
ภาพนี้ซูมไกลเข้าไปดูปลาสวายที่ตกได้ ไม่ต้องบรรยายนะครับ ไม่งั้นผู้คนคงไม่หลั่งไหลมาตกอย่างมากมายขนาดนี้ สภาวะปกติลำคลองแห่งนี้ผมเองก็มาตกเป็นประจำ สงบเงียบน้ำไม่ไหลเชี่ยวขนาดนี้ แต่ก็ได้ปลาประจำส่วนมากจะเป็นปลานิล ปลาช่อนก็มีแต่ต้องเดินตีเหยื่อปลอมเอา
ภาพนี้เข้าไปดูที่เว็บ http://aerosoftsummit.blogspot.com/2011/10/blog-post_28.html ของผมเอง
